TOBB Baþkaný M. Rifat Hisarcýklýoðlu, Genel Kurul konuþmasýnda yýl boyunca gerçekleþtirdikleri faaliyetlere ve iþ dünyasýnýn gündemindeki konulara dikkat çekti.
Dünya’nýn, ilginç ama zor bir dönemden geçtiðine deðinen Hisarcýklýoðlu, “Ülke ekonomilerinin genelinde büyüme istikrarlý seyrederken, enflasyon geriliyor. 2023 yýlýnda küresel büyümenin, 2022’ye göre 1 puan artarak yüzde 3,2 olduðu tahmin ediliyor. 2024 ve 2025’de de bu civarda olmasý bekleniyor” dedi. Yüzde 10’a ulaþan küresel enflasyonunsa, yüzde 7’nin altýna düþmesinin öngörüldüðünü bildiren TOBB Baþkaný Hisarcýklýoðlu, enerji, gýda ve tedarik zincirlerinde yaþanan sýkýntýlara raðmen, dünya ekonomilerinin çoðunun dirençli çýktýðýný ve genel bir iktisadi durgunluðun önüne geçildiðini ifade etti.
-Küresel geliþmeler
Çin ekonomisindeki yavaþlamaya karþýn, beklenenden iyi performansýyla ABD ekonomisinin, küresel büyümenin itici gücü olduðunu bildiren Hisarcýklýoðlu þunlarý söyledi:
Ýhracatýmýz açýsýndan büyük önem taþýyan Avro Bölgesi'nde, büyümenin bu yýl hýzlanmasý bekleniyor. Dünya mal ticaret hacmi, 2023’te yüzde 1 gerilemiþti. 2024'te yüzde 3 artacaðý tahmin ediliyor. Küresel iktisadi ortamdaki iyileþmeye raðmen, jeopolitik riskler, çatýþmalar ve ticarette korumacýlýk artýyor. Kýzýl deniz ve Hint okyanusunda Husi’lerin Yemen üzerinden ticari gemilere saldýrýsý, gemi trafiðini engelliyor. Süveyþ kanalýndan geçiþler yarý yarýya azaldý. Konteyner taþýma maliyeti 6 ayda 3 katýna çýktý. Ýklim deðiþikliðinin olumsuz etkileri, her geçen sene daha da büyüyor. Bunun, çok daha büyük bir küresel göç dalgasý baþlatmasýndan da endiþe ediliyor. Büyüyen düzensiz göç meselesi, pek çok ülkeyi tehdit eder hale geliyor.
Yapýlan araþtýrmalar, küresel sýcaklýk artýþýnýn, 2050'ye kadar dünya çapýnda 38 trilyon dolar ekonomik zarara neden olacaðýný gösteriyor. Doðal afetler ve özellikle de kuraklýk, baþta ülkemiz olmak üzere, dünyanýn büyük kýsmýný etkiliyor. Hatta daha kötümser bakanlar, iklim deðiþikliði önlenemezse, insanlýðýn son yüzyýlýnda olduðumuzu iddia ediyor. Bu belirsiz ve riskli küresel ortamda, Türkiye olarak, hem iktisadi, hem de askeri açýdan, güçlü ve etkili olmak zorundayýz.”
-Yapýsal reformlar için seçimsiz dönem fýrsat
Türkiye’nin genel ve yerel seçimleri, kendine yakýþýr bir demokratik olgunlukla, sükûnet ve suhuletle tamamlayarak, bu süreci geride býraktýðýný hatýrlatan Hisarcýklýoðlu, önümüzdeki 4 yýllýk seçimsiz dönemin, ekonomideki sorunlarýn çözülmesi ve yapýsal reform ateþinin yeniden canlanmasý için önemli bir fýrsat olduðunu söyledi.
Hisarcýklýoðlu þu deðerlendirmelerde bulundu: “Sayýn Cumhurbaþkanýmýzýn ve ekonomi yönetiminin, son dönemdeki adýmlarý ve açýklamalarý da ümit verici. Ýnþallah bu zorlu süreci de baþarýyla geride býrakacaðýz. Daha güçlü ve daha rekabetçi bir ekonomik yapý kuracaðýz.
Geride býraktýðýmýz dönemde pek çok projeyi hayata geçirdik. Hamdolsun sizlerle birlikte, ilklere imza atan bir kurum haline geldik. Ticaret Sicil iþlemlerinde dijital dönüþümü saðladýk. Eskiden günler, haftalar süren iþlemleri, 2 saat içinde tamamlanýr hale getirdik.
Tarýmda bir ilki, Lisanslý Depoculuk sistemini ülkemize kazandýrdýk. Ticaret Borsalarýmýzla birlikte ülke sathýna yayýlmasýný saðladýk.
Camiamýzýn bir diðer hayali olan, Ürün Ýhtisas Borsasý TÜRÝB’i faaliyete geçirdik. Ticaret Borsalarýmýz da, kurduklarý ürün piyasasý aracý kurumlarýyla, bu sistemi yatýrýmcýlara ulaþtýrdý.
Oda ve Borsalarýmýzla birlikte, yerel deðerlerimizi ve lezzetlerimizi, Coðrafi Ýþaretlerle tescil ettirerek koruduk. Ýlk defa AB nezdinde coðrafi iþaretli ürünlerimiz tescil olmaya baþladý ve bu sayý 21'e ulaþtý. 7'si ilan aþamasýnda bulunan, 51 baþvurunun iþlemleriyse devam ediyor.
Son bir yýlda rekor sayýda 53 bin Sanayi Kapasite Raporu ve 15 bin yerli malý belgesi düzenleyerek, yurt içi üretime destek verdik.
Dýþ ticarette de üyelerimizin iþini kolaylaþtýrdýk, maliyetlerinin düþmesini saðladýk. Menþe ve Dolaþým Belgeleri Otomasyon Sistemi MEDOS’la, gerekli belgelere elektronik ortamda hýzlýca ulaþma imkâný getirdik.
Ýhracat Destek Ofislerimizle, 60 Ýl’de firmalarýmýzýn yurtdýþýna açýlmasýna destek verdik.
94 bin TIR Karnesi düzenleyerek, yýllýk 22 milyar Avro tutarýnda kefalet yükü üstlendik. Garantör olduðumuz TIR Karneleri sayesinde, ihracat taþýmasý yapan TIR’larýmýz, ülke gümrüklerinden hýzla geçebildi.
137 Oda ve Borsamýz ortaklýðýyla kurduðumuz Gümrük ve Turizm Ýþletmeleri (GTÝ), sadece ülkemizde deðil, dünyada da bir ilke imza attý. “Yap-Ýþlet-Devret” modeli çerçevesinde sýnýr kapýlarýný modernize ettik ve böylece lojistik maliyetlerini azalttýk. Üyemize kazandýrdýk, devletimize kazandýrdýk, ülkemize kazandýrdýk.
Birleþmiþ Milletler tarafýndan dünyadaki en iyi kamu-özel sektör iþbirliði projesi olarak seçildik ve baþka ülkelere de örnek gösterildik. Bu modelimizi yurtdýþýna da ihraç ettik. Ýslam ülkelerinin kara gümrüklerini yenilemek üzerine, Ýslam Ticaret Odasý’yla ortak bir giriþim baþlattýk.
Þikago’da açtýðýmýz Ticaret Merkeziyle, üyelerimizin ABD pazarýna eriþimlerini kolaylaþtýrdýk.
Ticari anlaþmazlýklarýn hýzlý ve kolay þekilde çözümü için Arabuluculuk sistemini ülkemize kazandýrdýk. Kurduðumuz TOBB UYUM Arabuluculuk ve Uyuþmazlýk Çözüm Merkezini, ülke çapýnda yaygýnlaþtýrdýk. 126 Oda ve Borsamýzý da, arabuluculuk ve tahkim merkezi haline getirdik. Uluslararasý ticaretteki anlaþmazlýklar için de arabuluculuk hizmeti vermeye baþladýk.”
-Ýþ dünyasý meslek eðitiminde söz sahibi oldu
Türk iþ dünyasýný, mesleki eðitimin yönetiminde, ilk defa söz sahibi yaptýklarýný belirten TOBB Baþkaný Hisarcýklýoðlu, oda ve borsalarýn 129 meslek lisesinin hamiliðini üstlendiðini dile getirdi. “Bunlarý, en çok tercih edilen okullar haline getirdik. Böylece meslek liseleriyle, iþ gücü talebi arasýndaki uyumsuzluðu giderdik. Gençlerimizi meslek sahibi yaptýk. Firmalarýmýza da nitelikli insan kaynaðý saðladýk” diyen Hisarcýklýoðlu TOBB Cern Sanayi Ýrtibat Ofisi kurduklarýna, TOBB MEYBEM’le, 81 Ýlin tamamýnda, 77 meslekte sýnav ve belgelendirme hizmeti sunduklarýna ve
Kredi Garanti Fonuyla (KGF) üyelerimize kefil olmayý sürdürdüklerine iþaret etti. 1991’de kurulan KGF’nin, ilk 10 sene neredeyse hiçbir faaliyet göstermediðini, onu aktif hale getirdiklerini belirten Hisarcýklýoðlu, “Dünyadaki en büyük kredi garantörlerinden birine dönüþtürdük. Üyesine kefil olan bir kurum oldu. Yaklaþýk 700 bin üyemiz bu sayede uygun teminatlý kredi imkânýna kavuþtu” dedi.
-Giriþimciliði artýran projeler
Kadýn ve Genç Giriþimci Kurullarýnýn tarihi bir baþarýya imza attýðýna dikkat çeken TOBB Baþkaný, “Türkiye’nin 81 ilinde 15 bine ulaþan üyesiyle, bu alanda Avrupa’nýn en büyük teþkilatý haline geldiler. Kurullarýmýz adeta birer proje fabrikasýna dönüþtü. Giriþimcilik ekosistemini güçlendirmek için canla baþla çalýþýyorlar. Dünyanýn önde gelen þirketleriyle, ortak projeler yapýyorlar. Giriþimciliði teþvik eden yüzlerce faaliyete imza atýyorlar. Her sene daha fazla kadýna ve gence rol model oluyor, yol gösteriyorlar. Ýþ hayatýnda yer almalarýný ve yükselmelerini saðlýyorlar. Kadýn ve genç giriþimci kurullarýmýz; Sizlerle birlikte ülkemizi bu coðrafyanýn giriþimcilik merkezi yapacaðýmýza yürekten inanýyorum” diye konuþtu.
-TOGG ile gelen baþarý
Hisarcklýoðlu þunlarý söyledi: “TOBB ETÜ’de, geleceðin giriþimcilerini ve liderlerini yetiþtirmeye devam ettik. Savunma sanayinden, yüksek teknolojiye birçok alanda ülkemize deðer katan, dünyaya teknoloji ve bilgi ihraç eden bir üniversite haline geldik. Burada da ilklere imza attýk. Dünyanýn en büyük su türbin test tasarým merkezini açtýk. Aselsan’la birlikte, ülkemizin ilk kuantum bilgisayar laboratuvarýný kurduk. Türkiye’nin ilk Yapay Zeka Mühendisliði bölümünü faaliyete geçirdik. Ýlk mezunlarýný da geçen sene verdik. TOGG’un Teknoloji Araþtýrma Merkezi’ni de burada açtýk.
Geçen sene yurtiçi satýþa baþlayan TOGG, hamdolsun daha ilk senesinde gelen yüksek taleple, tüm üretimini sattý. Dünyadaki elektrikli araç üreticileri arasýnda, ilk senesinde rekor satýþ rakamýna ulaþtýk. Allah nasip ederse seneye ihracata da baþlayýp, bayraðýmýzý yurtdýþýnda da dalgalandýracaðýz.
Küresel aktivitemiz bununla da sýnýrlý kalmadý. Bayraðýmýz artýk Dünya iþ örgütlerinin zirvesinde de dalgalanýyor. Sizlerden aldýðým güçle, Dünya Odalar Federasyonu seçiminde, diðer 5 adayýn toplamýndan daha fazla oy alarak Baþkanlýða seçildik. Bu baþarý Türk iþ dünyasýnýn, bu gurur hepimizin.”
-Ýkiz dönüþüme uymak zorunlu
Orta vadedeyse iþ dünyasýný bekleyen en önemli geliþmenin ikiz dönüþüm olduðuna deðinen Hisarcýklýoðlu, “Ýkiz dönüþüm; yani dijital ve yeþil dönüþüm. Bunlar bir tercih deðil, hepimiz için zorunluluk. Bunu baþaranlar rekabette öne çýkacak, daha çok kazanacak. Üyelerimiz bu konuda, Odalarýmýzýn kurduklarý Model Fabrikalardan da istifade edebilirler.
Peki, dijitalleþme niye önemli? Ýþletme maliyetlerinizi azaltýyor ve iþlemlere hýz kazandýrýyor. Bakýn basit bir örnek vereyim. Diyelim perakende satýþ yapýyorsunuz. Müþteri ürünü raftan aldýðý anda stoktan düþecek. Toptancýya, üreticiye ve nakliyeciye anýnda talep bilgisi gidecek. Ýmzaydý, onaydý, teyitti, bunlarla zaman kaybedilmeyecek. Minimum stok tutma maliyetiyle iþiniz yürüyecek.
Demek ki eski mesleklerin bir kýsmý ortadan kalkacak, ama yenileri gelecek. Bugünkü mesleklerin yarýsý, geçen asýrda yoktu. Bugünkü mesleklerin birçoðu da 2050’de olmayacak. Dolayýsýyla da önce eðitim sistemimizi, bu teknolojik deðiþimle uyumlu hale getirmeliyiz. Ýþ gücünün becerilerini de, geleceðin niteliklerine uygun hale getirmeliyiz.
Öte yandan Avrupa’ya ihracatýmýzý devam ettirmek istiyorsak, yeþil dönüþümü de uygulamak zorundayýz. Aksi halde ilave vergi çýkacak. Bu da maliyetlerimizi artýracak ve pazarý rakiplerimize kaptýracaðýz. Bu sürecin doðru iþlemesi için, önce ülkemizde Emisyon Ticaret Sistemi kurulmasý lazým. Bu konuda, kamu idaremizle birlikte çalýþýyor, önerilerimizi aktarýyoruz. Buradan elde edilecek gelirden, Avrupa Birliðinde uygulandýðý gibi, sektörlerin de desteklenmesini istiyoruz. Mesela denizcilikte; gemi, tersane ve limanlarýn yeþil dönüþümüne pay ayrýlmasýný talep ediyoruz.
TOBB MEYBEM ile doðrulama gibi belgelendirme ihtiyaçlarýna yönelik hizmetler sunuyoruz. En çok etkilenecek sektörlerimizle, kamuyu bir araya getirerek, sektörlerin yol haritasýný birlikte belirliyoruz. Oda ve Borsalarýmýzla birlikte, KOBÝ’lerin yeþil ve döngüsel ekonomiye geçiþine destek olarak, onlara rehberlik ediyoruz. TOBB ETÜ bünyesinde kurmakta olduðumuz teknokentle, yüksek teknoloji yatýrýmlarýný destekliyoruz. Akýllý KOBÝ Platformumuzla, KOBÝ’lerimizi dijital hizmetlere ulaþtýrýyoruz. Tedarikçi Geliþtirme Programýmýzla, Anadolu’daki KOBÝ’lerimize, ulusal ve uluslararasý þirketlerin tedarikçisi olma imkanýný saðladýk. Þimdi de onlarý küresel tedarik zincirlerine de entegre edeceðiz. E-ticaret ve e-ihracat ile ticaret eksenimizi geniþleteceðiz.
Bir diðer önemle takip ettiðimiz konu, Orta Anadolu-Doðu Akdeniz hattýnda yeni bir sanayi havzasý kurulmasý. Böylece Marmara’daki kentsel dönüþümü hýzlandýrabiliriz. Marmara’da yüksek teknoloji yatýrýmlar için yeni alanlar açabiliriz. Ayrýca OSB’leri geniþletebilmek ve yeni sanayi yatýrýmlarý yapabilmek için, sanayi arsalarý üretmeliyiz. OSB’lerle liman ve demiryolu baðlantýlarýný güçlendirmeliyiz.
Ýhracatta demiryolunu daha aktif kullanmalýyýz. 6 Þubat depreminden en çok etkilenen illerde, ilçe bazlý özel teþvikler hazýrlamalýyýz. Özel afet bölgesi ilan ederek, kamuya olan vergi ve SGK prim borçlarýný terkin etmeliyiz.
Ýklim deðiþikliði ve kuraklýk, tarým ve hayvancýlýðý stratejik sektör olarak öne çýkartýyor. Gýda güvenliðinin saðlanabilmesi için bu alanda yeni bir sayfa açalým. Mevzuatý, günün ve geleceðin þartlarýna göre yeniden yazýlalým.
Gelin, Türkiye’yi burada terminal bir ülke yapalým. Karadeniz ve orta Asya’daki hububat ve tarýmsal üretimi, Lisanslý Depolar kurarak Karadeniz havzasýnda depolayýp, güneyimizdeki ülkelerin pazarlarýna açalým. Dolayýsýyla TÜRÝB’e de uluslararasý nitelik kazandýralým.
-Ýþ dünyasýnýn diðer konularý
Türkiye-Avrupa Birliði iliþkilerinin, pozitif gündem maddelerinde saðlanacak ilerlemeyle canlandýrýlmasýný isteyen Hisarcýklýoðlu, Gümrük Birliði’nin güncellenmesi ile yeþil ve dijital dönüþümün, en somut pozitif gündem alanlarý olarak öne çýkarýlmasý gerektiðini vurguladý.
Ýþ insanlarýmýzýn dýþ temaslarýný zorlaþtýran ve adeta tarife dýþý bir engel haline gelen vize konusunun çözülmesini talep eden TOBB Baþkaný Hisarcýklýoðlu þöyle konuþtu: “ Mallarýn serbest dolaþýmý gümrük birliðiyle mümkün hale geldi. Ama bunlarý üretip satan, tüccar ve sanayicilerimiz sýnýrda bekletiliyor. Bunu kabul edemeyiz. Elbette sýkýntýlarýmýz bunlarla sýnýrlý deðil. Yine dün Sayýn Cumhurbaþkanýmýzdan Ekonomi Þurasýný toplamasýný talep ettik. Böylelikle Baþkanlarýmýz, üyelerimizin dert ve sýkýntýlarýný doðrudan aktarabilecekler. Elbette bundan sonra da, sizlerin bize ileteceði tüm konularý gündemimize almaya devam edeceðiz.
Þunu da hep aklýmýzda tutalým. Türkiye, istikbalini ancak daha fazla demokrasi, daha istikrarlý ve güçlü ekonomik yapý ve daha saðlam bir hukuk sistemi üzerine inþa edebilir. Bu düsturla inþallah yýlmadan, yorulmadan, kararlýlýkla yürümeye devam edeceðiz.
Türkiye çok güçlü bir ülke. Yeter ki ayrýmýz, gayrýmýz olmasýn. Birbirimizi ötekileþtirmeyelim. Öteki diye ayýrt etmeyelim. Hep birlikte kucaklaþalým. “Birlikte rahmet ve bereket, ayrýlýkta azap vardýr”, öðüdünü aklýmýzdan çýkartmayalým. Bunu baþardýðýmýzda önümüzde tarihi bir fýrsat kapýsýnýn açýldýðýný göreceðiz.
Balkanlarda, Kafkaslarda, Orta Asya’da ve hatta sahra altý Afrika’da kendi deðer ve üretim zincirlerimizi kurgulayacak bir kapasiteye sahibiz. Özellikle de Türk Cumhuriyetlerindeki soydaþlarýmýzla birlikte, Orta Asya’yý küresel bir ticaret ve üretim üssüne dönüþtürebiliriz.
Zira bugün Türkiye ekonomisi, ürün ve pazar çeþitliliði açýsýndan, dünyada ilk sýralarda. Dünya pazarlarýnýn ana tedarikçileri arasýnda. Bu müthiþ bir baþarý öyküsüdür. Þimdi de, çevre coðrafyamýzda yeni bir iktisadi güç alaný kurabiliriz. Bunun baþaracak kapasiteye ve tecrübeye de sahibiz.
Ne yaptýksa birlikte yaptýk, sizlerden aldýðýmýz güçle yaptýk. Oda ve Borsalarýmýzýn, artan hizmet kalitesiyle ve kapasitesiyle yaptýk. Sizler þehirlerinizde adeta proje fabrikasýna dönüþtünüz. Bugüne kadar 2 binden fazla proje hayat geçirdiniz. Böylelikle þehirlerinize, bugünkü deðeriyle 75 milyar lira kaynak temin ettiniz. Uluslararasý projelere imza atan, þehirlerine yeni eserler kazandýran, çaðdaþ kurumlar haline geldiniz.
Dünyadaki Odalarla birlikte çalýþmalar yapýyor, yurtdýþýndan fon saðlýyorsunuz. Avrupa’nýn en iyi Odalarýyla, ayný hizmeti, ayný kalitede veriyorsunuz. Küresel ölçekte dereceye giriyor, ödüller kazanýyorsunuz.
Ankara, Aydýn, Gaziantep, Ýstanbul, Ýzmir ve Konya Ticaret Odalarýmýz, Eskiþehir, Gaziantep, Ýstanbul, Kocaeli ve Konya Sanayi Odalarýmýz, Alanya, Bursa, Çorlu ve Mersin Ticaret ve Sanayi Odalarýmýz, dünya çapýnda dereceye girdiler ve ödüllere layýk görüldüler. Sizlerin emek ve gayretleriyle, Oda ve Borsalarýmýz, reel sektörün asli hizmet merkezleri oldu.
Akredite olan, yani üyelerine 5 yýldýzlý hizmet sunan Oda-Borsa sayýmýz 278’e çýktý. Hedefimizse 365. Camiamýzýn ulaþtýðý bu seviye sizlerin eseri. Hepinizle ayrý ayrý iftihar ediyor, sizleri alkýþlýyorum.”
DÝKKAT: LÜTFEN ÞÝRKET HESABINDAN ÖDEME YAPINIZ VEYA AÇIKLAMAYA ÞÝRKET ÜNVANI YAZINIZ.